PARYAYA: ವಿಪತ್ತು, ಸಂಘರ್ಷಗಳ ಬೆದರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪರಂಪರೆ

Friday, April 18, 2025

ವಿಪತ್ತು, ಸಂಘರ್ಷಗಳ ಬೆದರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪರಂಪರೆ

ವಿಪತ್ತು, ಸಂಘರ್ಷಗಳ ಬೆದರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪರಂಪರೆ

ಏಪ್ರಿಲ್‌ ೧೮ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆ ದಿನ: ಇದು ಸುವರ್ಣ ನೋಟ

ಏಪ್ರಿಲ್‌ ೧೮ರ ಈ ದಿನವನ್ನು ʼವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ದಿನʼವಾಗಿ ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದನ್ನು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕಗಳು ಮತ್ತು ತಾಣಗಳ ದಿನ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ʼವಿಪತ್ತು ಮತ್ತು ಸಂಘರ್ಷಗಳ ಬೆದರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪರಂಪರೆʼ ಎಂಬುದು ಈ ವರ್ಷದ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆ ದಿನದ ʼಥೀಮ್‌ʼ ಅಥವಾ ʼಕೇಂದ್ರ ವಿಷಯʼವಾಗಿದೆ.

ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಮತ್ತು ರಕ್ಷಿಸಲು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಈ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯಗಳು ತಮ್ಮ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪಾಲಿಸುವಂತೆ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಿಸುವಂತೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡುವುದು ಈ ವಿಶ್ವಪರಂಪರೆ ದಿನ ಆಚರಣೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಗುರಿ. ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸ್ವತ್ತುಗಳ ವೈವಿಧ್ಯ ಮತ್ತು ದೌರ್ಬಲ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲೂ ಈ ದಿನಾಚರಣೆ ಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ.

ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕಗಳು ಮತ್ತು ತಾಣಗಳ ಮಂಡಳಿಯು (ICOMOS) 1983ರಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್‌ ೧೮ರ ಈ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಒಂದು ಕೇಂದ್ರ ವಿಷಯವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. 2025 ರ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ದಿನದ ವಿಷಯವು "ವಿಪತ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಘರ್ಷಗಳಿಂದ ಬೆದರಿಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಪರಂಪರೆ: ಮಂಡಳಿಯ 60 ವರ್ಷಗಳ ಅನುಭವ, ಕ್ರಮಗಳಿಂದ ಸಿದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಕಲಿಕೆ" ಎಂಬುದಾಗಿದೆ.

"2025ರ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕಗಳು ಮತ್ತು ತಾಣಗಳ ದಿನಾಚರಣೆಯು ವಿಪತ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಘರ್ಷಗಳ ಬೆದರಿಕೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಸಂಬಂಧ 60 ವರ್ಷಗಳ ಕ್ರಮಗಳ ಮೇಲೆ ಹಾಗೂ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ನಾವು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಮುಂಜಾಗರೂಕತೆ, ಸಿದ್ಧತೆ, ತುರ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಚೇತರಿಕೆಗಾಗಿ ಅದರ ಭವಿಷ್ಯದ ಉದ್ದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಸಂಸ್ಥೆ ತಿಳಿಸಿದೆ.

ಹಂಪಿಯಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಮಾರಕಗಳು

ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಂಪಿಯು ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇರುವ ಒಂದು ಭವ್ಯ ಸ್ಥಳ. ಇದು ವಿಜಯನಗರದ ಮಹಾನ್ ಹಿಂದೂ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಕೊನೆಯ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು. ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಅರಸರು ತಮ್ಮ ಆಡಳಿತ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ದ್ರಾವಿಡ ಶೈಲಿಯ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಅರಮನೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದರು. ಇದು 14 ನೇ ಮತ್ತು 16 ನೇ ಶತಮಾನಗಳ ನಡುವೆ ಪ್ರವಾಸಿಗಳ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗೆ ಪಾತ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಈ ನಗರದ ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ಮುತ್ತು ರತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾರಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಎಂದು ಈ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದರು. 1565ರಲ್ಲಿ ದಕ್ಕಣದ ಮುಸ್ಲಿಂ ಪಡೆಗಳು ಈ ನಗರವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡವು. ಆ ಬಳಿಕ ಆರು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಈ ನಗರವನ್ನು ಲೂಟಿ ಮಾಡಿ ಹಾಳು ಗೆಡವಲಾಯಿತು. ಆ ಬಳಿಕ ಇದಕ್ಕೆ ʼಹಾಳು ಹಂಪೆʼ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದು ಬಿಟ್ಟಿತು.

ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಈ ರಾಜಧಾನಿ ನಗರ 14 ನೇ-16 ನೇ ಶತಮಾನದ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಆಸ್ತಿಯು 4187,24 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಮಧ್ಯ ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ತುಂಗಭದ್ರಾ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ.

ತುಂಗಭದ್ರಾ ನದಿ, ಕಡಿದಾದ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಶ್ರೇಣಿಗಳು ಮತ್ತು ತೆರೆದ ಬಯಲು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಇರುವ ಈ ಹಂಪಿಯು ಇಂದಿಗೂ ಅದ್ಭುತವಾದ ಪರಿಸರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಭೌತಿಕ ಅವಶೇಷಗಳು, ಕೋಟೆಗಳು, ನದಿ ತೀರದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು, ರಾಜರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಾಗೂ ಪವಿತ್ರ ದೇವಾಲಯಗಳ ಸಂಕೀರ್ಣಗಳು, ಈ ದೇವಾಲಯಗಳ ಕಂಬಗಳ ಸಭಾಂಗಣಗಳು, ಮಂಟಪಗಳು, ಸ್ಮಾರಕ ರಚನೆಗಳು, ದ್ವಾರಗಳು, ರಕ್ಷಣಾ ತಾಣಗಳು, ಅಶ್ವಶಾಲೆಗಳು, ಕಲ್ಯಾಣಿಗಳ ರಚನೆಗಳು, ಕಲ್ಲಿನ ರಥ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ 1600ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಅವಶೇಷಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ.

ಇವುಗಳಲ್ಲಿ, ಕೃಷ್ಣ ದೇವಾಲಯ ಸಮುಚ್ಚಯ, ನರಸಿಂಹ, ಗಣೇಶ, ಹೇಮಕೂಟ ದೇವಾಲಯಗಳ ಗುಂಪು, ಅಚ್ಯುತರಾಯ ದೇವಾಲಯ ಸಂಕೀರ್ಣ, ವಿಠ್ಠಲ ದೇವಾಲಯ ಸಂಕೀರ್ಣ, ಪಟ್ಟಾಭಿರಾಮ ದೇವಾಲಯ ಸಂಕೀರ್ಣ, ಕಮಲ ಮಹಲ್ ಸಂಕೀರ್ಣವನ್ನು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು.

ದೊಡ್ಡ ದ್ರಾವಿಡ ದೇವಾಲಯ ಸಂಕೀರ್ಣಗಳನ್ನು ಸಣ್ಣ ಪರಿವಾರ ದೇವರ ದೇವಾಲಯಗಳು, ಬಜಾರುಗಳು, ವಸತಿ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣಿಗಳನ್ನು ಉಪನಗರ ಪಟ್ಟಣಗಳು (ಪುರಗಳು) ಸುತ್ತುವರೆದಿವೆ. ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಭೂದೃಶ್ಯವು ಪಟ್ಟಣ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವನ್ನು ಕೌಶಲ್ಯದಿಂದ ಮತ್ತು ಸಾಮರಸ್ಯದಿಂದ ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾಗಿರುವ ಅವಶೇಷಗಳು ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಸ್ಥಾನಮಾನದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತವೆ. ಹೆಚ್ಚು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಶ್ರೀಮಂತ ಸಮಾಜ ಇದಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ʼಮಳೆ ಬಂದ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಈ ಹಂಪಿʼ ಹೇಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಸಜೀವ ದೃಶ್ಯವನ್ನು ಹಿರಿಯ ಪತ್ರಿಕಾ ಛಾಯಾಗ್ರಾಹಕ ವಿಶ್ವನಾಥ ಸುವರ್ಣ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕ್ಯಾಮರಾ ಮೂಲಕ ಇಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ಇಂತಹ ಅದ್ಭುತ ಪಾರಂಪರಿಕ ತಾಣಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ್ದು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಕರ್ತವ್ಯವೂ ಹೌದು ಎಂಬುದನ್ನು ಈದಿನ ನಾವು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿದೆ.